(湖南大学 文学院,湖南 长沙 410082)



一、谭献主讲经心书院的历程及考课










二、谭献经心书院受业弟子考
光绪二十一年二月朔日 诸生来见者,武昌朱楙春墀笙、黄冈高维岳嵩生、安陆卓奎元次娄、汉阳王传绵鲁儒、江夏胡大崇天阶、江夏权量谨堂、黄冈张鸣珂锡畴、咸宁周家藩作侯、钟祥刘先觉惟天、武昌范孟津著丞、黄冈严用深耀孙、黄冈周绂藻星阶、江夏袁德舆幼贤。晨见汉阳蔡存芳香圃,年十五,孤寒可念,言动安详,思有以振拔之。(第24 册《驯复记》)以上所列为日记所记较为集中的来访,其他散见者还有不少。若以光绪十六年九月至光绪二十一年十二月为区间进行系统排查,同时去除《经心书院续集》所有者,则又可以得到下面这样一份名单:陈涤生、周泽生、舒镇龙、彭季曾、李浩如、张瑞五、陈少渠、杜武丞、屈子厚、张止涧、陈玠(介石)、陈祝方、张云舟、董敬亭、余廷弼、叶联芳、陈问盛、陆炯照、张凌汉、余培麟、葛秀华、熊文瑞、杜光佑、熊廷准(寿九)、杨存泽、吴敬孚、刘光炎、柯廷储、张庆元、程鸿藻、李学德、陈问卿、左树玉(森唐)、左树瑛、汪永丰、赵垚、赵俨葳、杨明福(锡堂)、李家荫、席树森、汪炳麟、汪炳宸、汪炳元、黄光焯、邱岳、冯廷极(中默)、严寅亮、叶开甲、洪训、朱兆春(皮思)、卓奎元、程思普、赵桂丹、陈世昌、陈荻舫、欧阳湘浦、周试笙、钱季芗、晋国年、张季煜、殷雯(东屏)、王兆凤(仪九)、王殷益、陈向咸(池方)、张思叡(仲秀)、严用鋆(理臣),张□、黄苹莲(虚舟)、吴锡麟(嵩甫)、金承钰(宝珊)、鲁桑周(文明)、张承鋆(子衡)、游家帡(臞柏)、杨先元(慎斋)、赵丙中(云泽)、熊廷瑞(价卿)、丁坦衢、喻义(华甫)、李绍白(凤秀)、贺世珩(勋丞)、张宏献(采丞)、陈式金(砺生)、革凤翔(春山)、熊久瑞(传斋)、贺銮(柳门)、吕用宾(仲琛)、高维岳(嵩生)、王传绵(鲁儒)、胡大崇(天阶)、张鸣珂(锡畴)、刘先觉(惟天)、严用深(耀孙)、周绂藻(星阶)、袁德舆(幼贤)、蔡存芳(香圃)、吴芳藻(聘三)、陈应昌(子文)、揭文诒(稚韩)、童立暹(逸暄)、高建墀(丹园)、许南屏(钟华)、尹福昌、方家炘(小山)、张炳奎(焕霆)、熊荫文(博斋)、徐荫松(鹤巢)、黄耀奎(藓亭)、姚祖培(绳武)、黄兆兰(秀生)、杨体藻(汉丞)、李调阳(燮堂)、陈恩潞(文叔)、龙瑞骧(季驄)、陈元珪(特斋)、闻毂(筱舆)、梅□曾(勉斋)、刘作璧(榴生)、张凤扆(真吾)、姚名俊(荷舫)、周兆奎(畣山)、王桢(子中)、夏良林(朴卿)、程景勋(竹湄),凡123 人。如此,谭献经心书院受业弟子可考者已有186 人。


三、谭献与甘鹏云

光绪十六年九月初十日 甘月樵昨以宜昌新出《黄牛庙碑》拓本见示,分书十一行,行廿一字。诸葛武侯辞首云:“蒙刘氏顾草庐,势不可却”,又云:“相拉总师”,词旨凡猥,必出伪造。中有“乱石排空,惊涛拍岸”,语出东坡“《酹江月》”词。(第54 册《云鹤纪游续录》)
光绪十九年四月朔日 月樵以碑拓数十事见示,间有予所未得,皆近拓也。(第20 册《云鹤续录》)
二日 昨月樵留所得近时碑拓,予夙所未见者:《魏武平年李琮墓志》《大和年韩懿宗墓志》《隋大业年吴玑墓志》《唐八都神坛录》《长安广平张黑力等造真容象碑》。(《云鹤续录》)
六月廿五日 审定月樵所藏金石砖拓百余份,钤小印,作札还之。(第21 册《燕支小录》)








余论







最新评论